Ngủ nghiến răng được coi là một chứng rối loạn vận động có liên quan tới giấc ngủ. Đây là tình trạng hai hàm răng siết chặt vào nhau tạo một áp lực lớn lên răng và tạo ra âm thanh ken két. Người mắc chứng bệnh này thường dễ mắc thêm một số vấn đề khác như ngủ ngáy, ngưng thở khi ngủ. Do đó, chúng không chỉ ảnh hưởng đến chính người bệnh mà còn gây khó chịu cho người ngủ cùng.
Ngủ nghiến răng nếu ở dạng nhẹ không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu bệnh ở mức độ nặng, tình trạng diễn ra thường xuyên thì cần tìm cách khắc phục. Nếu để lâu, người bệnh có thể gặp phải một số biến chứng như: đau đầu, tổn thương răng, rối loạn khớp thái dương hàm,….
Cho đến nay, khoa học vẫn chưa biết chính xác đâu là nguyên nhân thực sự dẫn đến tình trạng ngủ cắn răng. Tuy nhiên, chúng có thể liên quan với một số yếu tố dưới đây:
Các nghiên cứu đã cho thấy các vấn đề về tâm lý liên quan mật thiết với chứng nghiến răng. Lối sống căng thẳng, stress, thất vọng, tiêu cực,.. khiến cho căn bệnh này gia tăng. Trong đó, những cảm giác lo lắng, áp lực lớn là yếu tố chính. Ngoài ra, những người làm việc dưới áp lực công việc lớn, sinh viên vào mùa thi cử,… thường gặp phải hiện tượng nghiến răng hơn những đối tượng khác. Theo các nhà nghiên cứu, đây có thể là một sự giải tỏa tâm lý trong vô thức.
Những người sống trong gia đình có thành viên mắc chứng cắn răng khi ngủ thì cũng có nguy cơ cao mắc căn bệnh này. Một vài kết quả nghiên cứu đã cho thấy con số này lên tới 21% – 50%. Điều đó cho thấy yếu tố di truyền có liên quan đến căn bệnh này.
Một số loại thuốc có thể gây tác dụng phụ là nghiến răng. Điển hình có thể kể đến là thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần,…. Ngoài ra, người hút nhiều thuốc lá và sử dụng nhiều đồ uống có cồn, cafein cũng tăng nguy cơ mắc căn bệnh này.
Sai khớp cắn cũng có thể dẫn đến tật ngủ nghiến răng. Nguyên nhân là vì chúng cản trở vận động nhai và làm sai lệch hoạt động của cơ hàm. Một số trường hợp như răng hô, móm,… rất dễ gặp phải hiện tượng này.
Một số người mắc các bệnh ký toàn thân cũng có thể ngủ nghiến răng. Ở trẻ em đó là tình trạng thiếu dinh dưỡng, rối loạn tiết niệu hay nội tiết, rối loạn tiêu hóa,…. Ngoài ra, người mắc chứng bại não, Down, Huntington, động kinh, stress sau sang chấn,… cũng liên quan đến căn bệnh này.
Có không ít các nghề nghiệp có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chứng nghiến răng lúc ngủ. Chúng ta có thể kể đến như nghệ sĩ piano, công nhân khuân vác, nghệ sĩ biểu diễn xiếc phải cắn răng lại để giữ người, đồ vật trên không trung,…
Ngoài những yếu tố khách quan, cũng có không ít ý kiến cho rằng nghiến răng là tập tục của loài có vú. Lúc này, mục đích của hành động nghiến là bảo đảm và giữ được sự sắc bén của răng.
Ngủ nghiến răng không khó nhận biết. Chúng có thể bao gồm một số dấu hiệu sau:
Nghiến răng khi ngủ không phải là một bệnh nghiêm trọng nhưng chúng có thể biến chứng. Chính điều đó sẽ gây ra những tác hại không mong muốn cho sức khỏe người bệnh. Cụ thể:
Nghiến răng khi ngủ dạng nặng cần được tiến hành điều trị. Lúc này, bác sĩ cần dựa vào nguyên nhân gây bệnh để có những phương án cụ thể cho từng bệnh nhân.
Nếu như nghiến răng xuất phát từ yếu tố tâm lý thì một số biện pháp hỗ trợ thư giãn và giải tỏa cảm xúc tiêu cực có thể mang đến hiệu quả. Thay đổi môi trường làm việc và sinh sống, tập thể dục thường xuyên hoặc điều trị các rối loạn về giấc ngủ sẽ đem đến hiệu quả trong trường hợp này. Ngoài ra, người bệnh còn có thể áp dụng một số cách đơn giản như: massage cơ mặt, nghe nhạc, tắm nước ấm trước khi ngủ. Tất cả đều sẽ hỗ trợ giảm thiểu tình trạng cắn răng khi ngủ.
Việc thay đổi thói quen vận động hàm cần có sự hỗ trợ của bác sĩ. Người bệnh sẽ được hướng dẫn cách điều chỉnh tư thế miệng và hàm sao cho phù hợp. Tuy nhiên điều này sẽ tốn rất nhiều thời gian.
Các loại thuốc thường không tác động thật sự đến tật nghiến răng khi ngủ. Tuy nhiên, chúng có thể ảnh hưởng đến các nguyên nhân gây gia tăng tình trạng này. Việc sử dụng thuốc cũng cần thận trọng và có sự hướng dẫn của bác sĩ:
Can thiệp nha khoa cũng là một biện pháp hỗ trợ điều trị tình trạng nghiến răng. Tuy nhiên, cách thức này chủ yếu nhằm mục đích bảo vệ răng chứ chưa chắc đã giải quyết dứt điểm được hoàn toàn căn bệnh. Trong đó, đeo máng chống nghiến răng chính là một trong những cách can thiệp nha khoa phổ biến được nhiều người lựa chọn hiện nay.
Ngoài việc giúp răng không bị mài mòn, một số loại máng còn có thể hỗ trợ điều chỉnh thói quen vận động hàm. Các máng chống nghiến thường được làm từ silicon hoặc nhựa acrylic nên rất an toàn với sức khỏe người dùng.
Ngoài ra, các biện pháp niềng răng, nắn chỉnh khớp cắn về đúng vị trí cũng có thể hỗ trợ giảm thiểu tác hại của nghiến răng. Nếu như răng mòn quá nhiều hoặc nứt vỡ, người bệnh nên nghĩ đến phương án phục hình như: trám răng, làm răng sứ.
Chứng nghiến răng lúc ngủ có thể phòng tránh bằng một số cách dưới đây: